Inicjatywa utworzenia dwóch parków krajobrazowych: Krajna Złotowska i Dolina Noteci, była tematem wczorajszej konferencji prasowej, która odbyła się w Nadnoteckim Instytucie Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Pile. W spotkaniu uczestniczyli: członek zarządu województwa wielkopolskiego Jacek Bogusławski, zastępca dyrektora Zespołu Parków Krajobrazowych Wielkopolski Paweł Śliwa, prezydent Piły Piotr Głowski oraz kierownik Nadnoteckiego Instytutu UAM Paweł Owsianny.

Czym jest park krajobrazowy?

– Zgodnie z Ustawą o ochronie przyrody, parki krajobrazowe tworzone są przez sejmiki wojewódzkie, w uzgodnieniu z samorządami lokalnymi i Regionalną Dyrekcją Ochrony Środowiska. Zgodnie z tą samą ustawą, park krajobrazowy jest to obszar chroniony ze względu na wartości przyrodnicze, historyczne, kulturowe oraz krajobrazowe. Tworzy się go,by  promować przyrodę i udostępniać obywatelom, ale w warunkach zrównoważonego rozwoju – podkreślił Paweł Śliwa, zastępca dyrektora Zespołu Parków Krajobrazowych Wielkopolski.

– Chciałbym bardzo na to uczulić, bo wbrew stereotypom park krajobrazowy powołuje się dla zrównoważonego rozwoju, a nie po to, żeby niczego nie było wolno. I temu służyć ma oddolna inicjatywa i konsultacje społeczne: z jednej strony rozwój, a z drugiej ochrona tego pięknego dziedzictwa przyrodniczego i przyrodniczego – dodał Paweł Owsianny, kierownik Nadnoteckiego Instytutu Adama Mickiewicza w Pile.

Park Krajobrazowy Krajna Złotowska

– Jeszcze w końcu ubiegłego roku Polski Klub Ekologiczny w Złotowie, złożył do zarządu województwa wielkopolskiego wniosek o utworzenie parku krajobrazowego. Wniosek został poddany analizie i zarząd województwa wielkopolskiego z poparciem marszałka Marka Woźniaka, przychylił się do tej prośby. Wpływ na taką decyzję miało to, że była to inicjatywa oddolna, a nie narzucona z góry z perspektywy na przykład Poznania – relacjonował P. Śliwa.

Jak poinformował również zastępca dyrektora Zespołu Parków Krajobrazowych Wielkopolski, do parku zostały zaliczone cztery gminy: Złotów, Zakrzewo, Lipka i Łobżenica, a jego obszar będzie obejmował ok. 15-20 tysięcy kilometrów kwadratowych. W jego granicach znajdą się między innymi Bory Kujańskie oraz dolina rzeki Łobzonki.

– Z inicjatywy pana doktora Pawła Owsiannego planujemy włączyć w granice Parku Krajobrazowego Krajna Złotowska także Górkę Klasztorną. Takie rozwiązanie podniesie bowiem zarówno walory przyrodnicze, jak i historyczne, krajobrazowe i turystyczne planowanego parku krajobrazowego – dodał Jacek Bogusławski, członek zarządu województwa wielkopolskiego.

– Są to jednak wstępne założenia, bo wciąż trwają konsultacje z samorządami, aby granice oraz wszystkie zapisy i reżim prawny tego parku z jednej strony chronił walory tego miejsca, a z drugiej w jak najmniejszym stopniu ingerował w funkcjonowanie gospodarcze tego regionu. Żeby ochrona przyrody współgrała z prowadzoną działalnością gospodarczą, a nie powodowała dodatkowe kolizje i obciążenia. Gminy są jednak otwarte, widzą w tym projekcie swoje korzyści, więc sądzimy, że jesteśmy bliżej niż dalej powołania parku – zadeklarował P. Śliwa.

– Mamy już dużo uzgodnień na ten temat i chcielibyśmy poinformować mieszkańców o tym pomyśle, tym bardziej, że szczególnie dla rozwoju złotowszczyzny jest to bardzo cenna inicjatywa – podkreślił J. Bogusławski.

Park Krajobrazowy Dolina Noteci

Utworzenie Parku Krajobrazowego Krajna Złotowska, nie jest jedyną taką inicjatywą w Północnej Wielkopolsce.

– Kiedy rozmawiałem o tym pomyśle z prezydentem Piły, pan Piotr Głowski przypomniał mi o pomyśle sprzed kilku lat, który zrodził się w trakcie prac Klastra Dolina Noteci – relacjonował Jacek Bogusławski, nawiązując do idei wpisania Doliny Noteci na listę światowego dziedzictwa UNESCO. 

– Być może wtedy było za wcześnie i nie zdawano sobie sprawy  jak można z jednej strony chronić te tereny przed degradacją, a z drugiej jak duże możliwości to otwiera. Tamta dyskusja miała swój finał w momencie rozpoczęcia przygotowań do wprowadzenia na terenie całego kraju programu Natura 2000  – wspominał Prezydent Miasta Piły i dodał: W rezultacie duża część Doliny Noteci została objęta tym programem. To spowodowało wprawdzie pewne ograniczenia, ale przede wszystkim dało wiele nowych możliwości dla rolnictwa i przedsiębiorczości.

– Teraz doszliśmy do wniosku, że park krajobrazowy nie wprowadzi większych ograniczeń niż te,które już obowiązują, a da nam ogromne możliwości promocyjne tego niezwykłego terenu, który jest w moim przekonaniu porównywalny z tym, co ludzie fotografują nad Biebrzą. Dlatego podczas ostatniego spotkania rady programowej Klastra Turystycznego Dolina Noteci, postanowiliśmy rozpocząć dyskusję, której finałem będzie mam nadzieję, powołanie Parku Krajobrazowego Dolina Noteci. Brakuje nam takiego brandu promocyjnego, a wiadomo że każdy taki obszar to okazja żeby lepiej się sprzedawać turystycznie. Myślę, że włodarze gmin na terenie których taki park miałby powstać, włączą się w tę naszą inicjatywę i będą nas wspierać – wyraził nadzieję prezydent Piły Piotr Głowski.

Podobną opinię wyraził Pawel Owsianny. – Oba parki krajobrazowe obejmują obszary hydrogeniczne, czyli zależne od wód rzek, które przez nie przepływają. I dlatego jako Nadnotecki Instytut UAM podjęliśmy się przygotowania dokumentacji dla Parku Krajobrazowego Krajna Złotowska. Uczestniczyliśmy także, w rozważnym wytyczeniu granic obszarów chronionych Natura 2000 w Dolinie Noteci, a teraz chcielibyśmy uczestniczyć w nadaniu tym terenem bardziej turystycznej formy, która spowoduje, że człowiek będzie żył w koegzystencji z przyrodą – deklarował kierownik Nadnoteckiego Instytutu UAM w Pile.

Dodajmy, że do tej pory w naszym regionie nie ma jeszcze ani jednego parku krajobrazowego, a zdaniem Jacka Bogusławskiego na utworzeniu dwóch pierwszych skorzystają wszyscy.

– Mamy w Wielkopolsce 13 parków krajobrazowych, w tym żadnego w północnej części województwa. Dlatego dziękuję za te dobre dla mieszkańców naszego regionu inicjatywy, które pozwolą chronić naszą przyrodę i jednocześnie promować je turystycznie – zakończył konferencję prasową J. Bogusławski.

Piotr Gadzinowski
fot. Wojciech Szczerbiński