×
POPUP!
Ilustracja: Godło Państwowe
Flaga unii

Tu wizje
nabierają
kształtu!

PolskiAngielskiNiemiecki

Jubileusz Chóru "Halka"
06.11.2017

Drukuj

5 listopada w Regionalnym Centrum Kultury 100 lecie istnienia świętował pilski chór „Halka”, który powstał w 1917 roku. Wyrazy uznania za wieloletnią działalność na rzecz rozwoju chóralistyki członkom chóru złożył Prezydent Piotr Głowski.


 

Historia Chóru Mieszanego „Halka” z Regionalnego Centrum Kultury„Fabryka Emocji” w Pile.

Korzenie powstania Chóru Mieszanego „Halka” sięgają końca XIX wieku. Wtedy to – w 1892 roku w Poznaniu – powołano do życia Związek Kół Śpiewackich Polskich na Wielkie Księstwo Poznańskie (przekształcony w 1919 roku na Wielkopolski Związek Śpiewaczy), który jednoczył będące ostoją polskości i patriotyzmu rozmaite Towarzystwa Śpiewacze, które powstawały na terenie zaboru pruskiego. Ich zjednoczenie w jedną, regionalną organizację pokazywało siłę polskości, która nie miała swojej państwowości. Takie były też początki powstania pilskiego Chóru Mieszanego „Halka”, który na kartach historii zaistniał 3 sierpnia 1917 roku jako Towarzystwo Śpiewu „Halka”, bo tak brzmiała oficjalna i pełna nazwa pierwszego od czasu rozbioru polskiego zespołu artystycznego w Pile. Powstał on na fali rosnącej wśród polskich pilan nadziei na powrót miasta w granice mającej się odrodzić Polski.
Współzałożycielami chóru byli ks. Zygmunt Dekiert, nauczyciel w zakładzie głuchoniemych Józef Bocheński, urzędnik kasy chorych Józef Budnowski, księgowy, dwaj robotnicy z zakładów lotniczych „Albatros” Stefan Jasielski, Aleksander Banach, Władysław Misiaczyk oraz restaurator Teofil Drozdowski i sekretarz sądowy Czesław Czekański. Pierwszym dyrygentem został Stefan Jasielski z Chodzieży, prezesem Towarzystwa i chóru był Aleksander Banach, a pierwszymi chórzystami - członkowie rodzin współzałożycieli zespołu: 24 robotników, 16 rzemieślników ,kupców oraz 6 urzędników. Od początku oprócz śpiewania w „Halce” uczono się poprawnej polszczyzny, podstaw tańca ludowego, aby właściwie śpiewać polskie pieśni i przygotowywać inscenizacje teatralne. Organizowano także odczyty i spotkania z działaczami społecznymi i kulturalnymi. W niedługim czasie krąg ludzi zrzeszonych w Towarzystwie Śpiewu „Halka” liczył około 150 osób. I choć po 1918 roku Piła pozostała w granicach państwa niemieckiego, dzięki wsparciu polskiego konsulatu RP działającego w mieście (jego siedziba znajdowała się w budynku, w którym obecnie mieści się Muzeum Okręgowe), chór kontynuował działalność artystyczną. Koncertował też poza granicami Piły, uczestnicząc m.in. w Święcie Pieśni w Zakrzewie (1933) oraz II Światowym Zjeździe Związków Polaków z Zagranicy w Warszawie (1934). Chórzyści, mimo niezadowolenia niemieckich władz Miasta, śpiewali po polsku, koncertując w kościele pod wezwaniem Świętych Janów (który znajdował się w miejscu, w którym dziś stoi Hotel „Gromada”). Ostatni występ „Halki” miał miejsce w ostatnią niedzielę sierpnia 1939 roku. Wraz z rozpoczęciem drugiej wojny światowej ujęto i wywieziono do obozu koncentracyjnego – a następnie zamordowano–kilku członków i dyrygenta chóru, m.in. Franciszka Brzezińskiego, Feliksa Kowalkowskiego, Wiktora Herca, Stefana Wojciechowskiego i Augustyna Hanowskiego.

Po wojnie, kiedy Piła powróciła do Macierzy, w 1946 roku na podbudowie Towarzystwa Śpiewu Świętej Cecylii, które działało w kościele p.w. Świętej Rodziny w Pile, nastąpiła reaktywacja „Halki”. Ówczesny dyrygent Kazimierz Czerwiński w obecności dawnych chórzystów – którym przyznano tytuły członków honorowych Towarzystwa – przywrócił przedwojenną nazwę „Halka”.
Od połowy lat 50. chór działał pod skrzydłami pilskich Zakładów Naprawczych Taboru Kolejowego. W 1960 roku odsłonięto tablicę pamiątkową na budynku kamienicy na ul. 14-go Lutego, upamiętniającą historię pilskiej „Halki”. 7 lat później w uznaniu zasług chóru na przestrzeni półwiecza istnienia, „Halka” otrzymała sztandar, który udekorowany został Złotym Krzyżem „Za zasługi w obronie słowa i pieśni polskiej w okupowanej przez Niemców Pile”. Po likwidacji ZNTK, od 1997 roku mecenat nad „Halką” roztoczył Pilski Dom Kultury, obecne Regionalne Centrum Kultury „Fabryka Emocji” w Pile. Do tej pory przez chór przewinęło się setki śpiewaków, 14 prezesów i 23 dyrygentów, zawarto też wiele „śpiewających” małżeństw. Obecnie w chórze występuje ok. 25 osób, czasami towarzyszą im również dodatkowi śpiewacy oraz goście. Niektórzy związani są z chórem od dziesiątków lat. W tym zaszczytnym gronie są Klaus Piotr Giese, Aniela Jabłońska, Helena Karaniewicz, Zuzanna Klimek i Alina Kin (notabene: matka znanego artysty i solisty, tenora w Teatrze Muzycznym w Poznaniu, Mirosława Kina). Chór chętnie przyjmie jednak w swoje szeregi nowych członków, także osoby młode, które kochają śpiewać. Czekają na nich zajęcia z emisji głosu, wyjazdy i koncerty. Tradycją związaną z występami „Halki”, które cieszą się ogromną popularnością, stały się (oprócz występów okolicznościowych) coroczne koncerty kolęd i pastorałek, które chórzyści wykonują wraz z solistami i orkiestrą w składzie: Jacek Słoński (instrumenty perkusyjne), Tomasz Ratajczak (gitara solowa), Paweł Holeksa (gitara basowa), Mikołaj Staniewski (gitara rytmiczna) i Mateusz Ziemichód (instrumenty klawiszowe). Artyści często zapraszają do współpracy także inne chóry m.in. Chór „Gromada” ze Starej Wiśniewki. Koncerty kolęd i pastorałek, w nowych, ciekawych aranżacjach i pod batutą obecnego dyrygenta „Halki” Przemysława Wojnarowskiego odbywały się m.in. w Pile (kilkanaście charytatywnych występów na rzecz budowy pierwszego pilskiego hospicjum), Jastrowiu, Rogoźnie, Chojnicach i Wałczu. Chór „Halka” jest jedną z najstarszych organizacji kulturalnych z polskim rodowodem w Pile i regionie. W repertuarze chóru znajduje się wiele pieśni o różnorakim charakterze: kościelnych, patriotycznych, kolędowych, biesiadnych, rozrywkowych i innych. Zespół aktywnie uczestniczy w imprezach organizowanych przez miasto i Regionalne Centrum Kultury „Fabryka Emocji” w Pile. Do artystycznego dorobku chóru należy wiele nagród i wyróżnień za udział w konkursach i przeglądach oraz za prowadzoną działalność kulturalną. Chór działa bardzo aktywnie na niwie kulturalnej Piły, Powiatu i regionu, a podczas Uroczystej Mszy Świętej z okazji 500-lecia Piły „Halka” została wymieniona jako chór, który na trwałe zapisał się w historii miasta.

Informacje o chórze pochodzą ze strony: http://menomosso.pl/chor-halka.html

zdjęcia: Regionalne Centrum Kultury w Pile

Partnerzy